آزمون توانایی ادراکی

امروزه توانایی حل مسائل پیچیده، تصمیم‌گیری و استفاده از استدلال‌های مناسب، برای نیروی کار از اهمیت زیادی برخوردار است. توانایی ادراکی به این چنین کارکردهای ذهن گفته می‌شود و وسعت تاثیرگذاری آن‌ها به قدری زیاد است که تقریبا بر تمامی مشاغل و فعالیت‌ها تاثیر می‌گذارد و از همین رو از دیرباز، توانایی ادراکی جزء عوامل پیش‌بینی‌کننده عملکرد شغلی به شمار می‌رفته است.

توانایی ادراکی حوزه‌هایی همچون استدلال کردن، حافظه، توانایی کلامی و عددی، هوش تجسمی، هوش فرآیندی، هوش مکانیکی و هوش انتزاعی را در بر می‌گیرد. یکی از علل اهمیت توانایی ادراکی در فضای شغلی و سازمانی، نقش غیرقابل انکار آن در عملکرد افراد است و با توجه به اینکه توانایی ادراکی به نوعی، ظرفیت ذهن را مشخص می‌کند و تغییر آن بسیار دشوار است، این اهمیت مضاعف می‌گردد.

باید توجه داشت که توانایی ادراکی را با مفاهیم دیگری همچون شایستگی، رفتار، مهارت و… اشتباه نگرفت. توانایی ادراکی جزء عوامل بنیادین فردی است که بر بسیاری از رفتارها و مهارت‌های فرد تاثیر می‌گذارد و از این حیث نقش کلیدی را ایفا می‌کند. به عنوان مثال ممکن است فردی مهارت گسترده‌ای در حوزه تحلیل کمی آموخته باشد اما عملکرد وی در تحلیل کمی ضعیف باشد و وقتی علت را جویا می‌شویم به این نتیجه می‌رسیم که ظرفیت ذهنی فرد برای انجام محاسبات کمی قوی نیست یا به تعبیر دقیق‌تر، هوش عددی فرد بالا نیست. چنین نقطه ضعفی به آسانی قابل برطرف کردن نبوده و به همین جهت توصیه آن است که توانایی ادراکی افراد با سطح توانایی ادراکی مورد نیاز شغل و سازمان مورد نظر همخوانی داشته باشد.

چگونه توانایی ادراکی را بسنجیم؟

آزمون توانایی ادراکی، ابزاری است که برای سنجش توانایی ادراکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. سوالات این آزمون‌ها با هدف بررسی ظرفیت افراد در استفاده از فرایندهای ذهنی برای حل مسائل طراحی شده‌اند. در این آزمون‌ها سوالاتی درباره نمودارها، جملات، تصاویر و اشکال، محاسبات و… پرسیده می‌شود و از افراد خواسته می‌شود تا گزینه صحیح را از میان گزینه‌های موجود انتخاب کنند. در برخی از این آزمون‌ها نیز از شرکت‌کننده خواسته می‌شود پاسخ خود را یادداشت کند. قالب و جزئیات این آزمون‌ها متناسب با نوع آزمون و هدف استفاده از آزمون تغییر می‌کند. مولفه‌هایی همچون پایایی و انواع مختلف روایی که در آزمون‌های روانشناختی کاربرد دارند، در این آزمون‌ها نیز بسیار حائز اهمیت بوده و دقت آزمون در پیش‌بینی عملکرد شغلی را مشخص می‌نمایند.

آزمون‌های توانایی ادراکی در ارزیابی افراد در تعداد بالا به منظور غربالگری و تهیه لیست کوتاه از داوطلبان (برای مصاحبه یا کانون ارزیابی) بسیار مفید هستند و در کنار آزمون شخصیت می‌توانند ابزارهایی مناسب برای تهیه لیست کوتاه متقاضیان از بین داوطلبان پرشمار باشند.

با چه آزمونی توانایی ادراکی افراد را بسنجیم؟

در گذشته نگاهی عمومی و کلی نسبت به توانایی ادراکی وجود داشت و توانایی ادراکی را ماهیتی یکپارچه و عمومی می‌دانستند، در نتیجه آزمون‌های توانایی ادراکی آزمون‌هایی عمومی بودند و ادعا می‌کردند که هوش افراد را به شکل عمومی مورد سنجش قرار می‌دهند اما به مرور مشخص شد که توانایی ادراکی خود دربرگیرنده حوزه‌های مختلفی است، بنابراین امروزه آزمون‌های توانایی ادراکی به سمتی تخصصی شدن پیش رفته‌اند و صرفا حوزه‌هایی از توانایی ادراکی را می‌سنجند که در شغل یا سازمان هدف مورد نیاز است، به عنوان مثال در گذشته از یک آزمون توانایی ادراکی برای تمامی سطوح سازمانی و تمامی مشاغل استفاده می‌شد و ادعا می‌شد که آزمون می‌تواند عملکرد افراد را در همه مشاغل پیش‌بینی کند، اما امروزه آزمون‌های توانایی ادراکی متناسب با مشاغل طراحی می‌شوند و آزمون توانایی ادراکی مدیران با آزمون توانایی ادراکی نیروهای فروش با آزمون توانایی ادراکی نیروهای فنی و عملیاتی متفاوت است و تفاوت آن‌ها در این است که هر یک، حوزه‌هایی از توانایی ادراکی که برای شغل مربوطه مورد نیاز است را مورد سنجش قرار می‌دهند و بدین ترتیب دقت آزمون‌های توانایی ادراکی بسیار بالاتر رفته و قدرت پیش‌بینی آن‌ها افزایش یافته است چرا که ممکن است توانایی ادراکی یک فرد برای مدیر شدن مناسب باشد اما برای تبدیل شدن به یک نیروهای فنی خبره، نامناسب باشد یا بالکعس.

متناسب با نوع نیاز، سازمان می‌تواند از آزمون‌های توانایی ادراکی عمومی یا آزمون‌های توانایی ادراکی مناسب گروه‌های شغلی مختلف استفاده کند. نکته قابل توجه آن است که آزمون مربوطه باید در فضای سازمانی و شغلی اعتبارسنجی شده و ثابت شده باشد که خروجی آزمون با عملکرد شغلی ارتباط دارد.

آزمون‌های توانایی ادراکی موسسه رسا

رویکرد سنتی در سنجش توانایی ادراکی افراد، به سنجش یک یا چند بخش از توانایی ادراکی افراد به شکل عمومی می‌پرداخت و تفاوت بین حوزه‌های شغلی را نادیده می‌گرفت. در رویکردهای جدیدتر ارزیابی توانایی ادراکی، عامل شغل اهمیت یافته و آزمون‌هایی متناسب با حوزه‌های شغلی مختلف طراحی گردیده است. یکی از بهترین مجموعه‌های آزمون‌های توانایی ادراکی در این رویکرد مجموعه آزمون‌های توانایی ادراکی موسسه ساویل است. این آزمون‌ها از تنوع بسیار بالایی برخوردار هستند و در آن‌ها تلاش شده است تا متناسب با اینکه افراد در گروه‌های شغلی مختلف به چه نوع توانایی ادراکی نیاز دارند، سنجشی خاص و اثربخش از توانایی ادراکی افراد به عمل آید. این آزمون‌ها در مجموع اقسام مختلف توانایی ادراکی (هوش کلامی، هوش عددی، هوش هندسی، هوش انتزاعی، خطایابی، هوش تجسمی و هوش مکانیکی) را پوشش می‌دهند، اما ترکیب و نوع سوالات مطرح شده در هر آزمون متناسب با حوزه شغلی هدف متفاوت است که همین امر اولا زمان اجرای آزمون را کاهش داده و ثانیا باعث افزایش اثربخشی آزمون در ارزیابی توانایی ادراکی افراد می‌گردد و صرفا ابعادی از توانایی ادراکی مورد توجه قرار می‌گیرد که در شغل هدف حائز اهمیت است. استفاده از چنین رویکردی باعث ایجاد تجربه‌ای خوشایند و جذاب برای افرادی که در این آزمون شرکت می‌کنند ، شده است. در این آزمون‌ها علاون بر ارائه نتایج، اطلاعاتی درباره نحوه عملکرد افراد در آزمون‌ گزارش می‌شود. تنوع بسیار بالای این آزمون‌ها، سازمان را قادر می‌سازد تا نیازهای خود را متناسب با گروه‌های شغلی هدف به شکلی کامل پوشش دهد. این آزمون‌ها برای گروه‌های مختلف از قبیل مدیران، کارآموزان و فارغ‌التحصیلان مدیریت، نیروهای تولید و مهندسی، نیروهای عملیاتی، نیروهای فروش و بازاریابی، نیروهای مراکز تماس و ارتباط با مشتری، نیروهای اداری و اجرایی و کارآموزان در مشاغل فنی و عملیاتی سفارشی‌سازی شده‌اند. برخی از این آزمون‌ها نیز برای همه گروه‌های شغلی قابل استفاده هستند.

برای آشنایی بیشتر با آزمون‌های توانایی ادراکی سوئیفت کلیک کنید

آزمون هوش کسب‌وکار هوگان جزء معدود ابزارهایی است که برای ارزیابی توانایی ادراکی مورد نیاز افراد در کسب‌وکارها را مورد سنجش قرار می‌دهد. در این ابزار «توانایی ادراکی(هوش)» معادل تفکر شفاف است که عنصر کلیدی عملکرد موفق مدیران به شمار می‌رود. آزمون هوش کسب‌وکار دو نوع حل مساله را ارزیابی می‌کند که عبارتند از: «استدلال استراتژیک» و «استدلال عملیاتی». استدلال استراتژیک مربوط به شناسایی مسائلی است که می‌بایستی حل شوند و استدلال عملیاتی مربوط به حل مسائلی است که شناسایی شده‌اند. ترکیب این دو سبک در افراد، وضعیت کلی تفکر انتقادی آن‌ها را مشخص می‌کند که به ارزیابی نحوه حل مساله افراد و مهارت‌های آن‌ها در اتخاذ تصمیم‌های کاری کمک می‌کند.

برای آشنایی بیشتر با آزمون هوش کسب‌وکار هوگان کلیک کنید

بسیاری معتقدند اتخاذ تصمیمات مناسب نقطه تمایز مدیران و کارکنان اثربخش از مدیران و کارکنان غیراثربخش است. تشخیص سبک تصمیم‌گیری افراد به سازمان‌ها در فرآیندهای جذب، انتصاب، ارتقا و توسعه کمک شایانی خواهد کرد. توان تصمیم‌گیری مناسب چیزی فراتر از زکاوت و هوش است و مولفه‌های متعددی بر نحوه تصمیم‌گیری افراد تاثیر می‌گذارند. آزمون سبک تصمیم‌گیری هوگان منحصربه‌فردترین ابزار برای تعیین سبک تصمیم‌گیری افراد است چرا که برای تشخیص این امر توانایی ادراکی(هوش) افراد، پتانسیل‌های افراد، ریسک‌های شخصیتی افراد و ارزش‌های افراد را تلفیق کرده و تصویری چندبعدی و جامع از نحوه تصمیم‌گیری افراد ارائه می‌دهد. در این ابزار سبک افراد پیش از اتخاذ تصمیم‌گیری، حین فرآیند تصمیم‌گیری و پس از فرآیند تصمیم‌گیری تبیین می‌شود. در مرحله پیش از تصمیم‌گیری، مشخص می‌شود افراد تا چه حد از اعداد و ارقام و تا چه حد از اطلاعات کیفی و کلامی برای تصمیم‌گیری استفاده می‌کنند. در مرحله تصمیم‌گیری مشخص می‌شود که افراد در تصمیم‌های خود بیشتر به دنبال پیشگیری از خطرات هستند یا استفاده از فرصت‌ها برای آن‌ها از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ همچنین در این مرحله تعیین می‌گردد افراد بیشتر به شکل تاکتیکی و عملیاتی تصمیم می‌گیرند یا به شکل بلندمدت و استراتژیک؛ آیتم دیگری که در این مرحله شفاف می‌شود این است که افراد در اتخاذ تصمیمات، بیشتر از شهود خود استفاده می‌کنند یا بیشتر بر حقایق و داده‌ها تکیه می‌نمایند. در مرحله پس از تصمیم‌گیری نیز مشخص می‌شود که افراد تا چه حد درباره تصمیم‌های خود از دیگران بازخور گرفته و اشتباهات خود را در فرایند تصمیم‌گیری پذیرفته و اصلاح می‌کنند. خروجی این ابزار می‌تواند منجر به افزایش اثربخشی سازمانی از طریق اتخاذ تصمیمات درست‌تر گردد.

برای آشنایی بیشتر با آزمون سبک تصمیم‌گیری هوگان کلیک کنید

در آزمون توانایی ادراکی پایه، چهار بعد اصلی توانایی ادراکی (هوش تجسمی، حافظه بلند مدت،‌هوش عددی و هوش کلامی) سنجیده می‌شود. از خروجی این آزمون می‌توان در حوزه‌های شغلی مختلف استفاده کرد. زمانی که هدف سازمان سنجش توانایی ادراکی در یک حوزه شغلی خاص نبوده و به عنوان مثال فرآیندهایی از قبیل جذب برای مشاغل مختلف در دستور کار قرار داشته باشد، این آزمون می‌تواند ابزاری بسیار مناسب برای سنجش توانایی ادراکی باشد. در این آزمون علاوه بر گزارش نتیجه افراد در 4 بعد توانایی ادراکی، وضعیت کلی توانایی ادراکی افراد نیز گزارش می‌شود.

برای آشنایی بیشتر با آزمون شخصیت IBF کلیک کنید

برای کسب مشاوره رایگان یا ثبت سفارش میتوانید از فرم روبرو استفاده کنید یا از طریق راه های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.

کارشناسان ما در اسرع وقت با شما تماس میگیرند.

شماره های تماس:
021-22370477
021-22351543

شماره واتساپ:
09120464900

ایمیل:
crm@rasa-hr.com

با رسا در شبکه های اجتماعی همراه باشید...

[enamadlogo_shortcode]
[shamedlogo_shortcode]
تمام حقوق مادی و معنوی متعلق به موسسه رشد سرمایه انسانی ایرانیان (رسا) میباشد.
فهرست

لطفا موارد زیر ر ا تکمیل فرمایید.