نگاه فرصت محور شرکت‌ها نسبت به مقوله دورکاری

دکتر «حسن فرضی» مدیر منابع انسانی شرکت «داروسازی دکتر عبیدی» در گفت و گو  با «پارادایم» مطرح کرد : اشاره:شیوع ویروس کرونا طی حدود یکسال اخیر ، به طور طبیعی فعالیتهای روزمره و حتی هدفگذاری میان مدت شرکتهای مختلف در سرتاسر جهان را تحت الشعاع قرار داده است. این قاعده در خصوص شرکتهای داروسازی نیز صادق است. در این خصوص گفت و گویی با دکتر «حسن فرضی» مدیر منابع انسانی شرکت داروسازی دکتر عبیدی صورت داده ایم. دکتر فرضی فارغ‌التحصیل دکترای مدیریت عالی کسب‌و‌کار ازدانشگاه علامه طباطبایی بوده و از سال 1390 به عنوان مدیر منابع انسانی در این شرکت دارویی بزرگ و با سابقه مشغول به فعالیت است. این گفت و گو از نظرتان می گذرد:  به نظر میرسد  شیوع کوید-19، فعالیت روزمره شرکتهای دارویی را نیز مانند همه شرکتها و موسسات تولیدی و اعتباری را تحت تاثیر خود قرار داده است. آیا این قاعده در خصوص شرکت داروسازی دکتر عبیدی نیز صادق است ؟شرکت متبوع شما از زمان شیوع کرونا تا کنون، به طور کلی با چه چالشهایی مواجه بوده است ؟ طی ماههای گذشته و با شیوع کرونا  ،  دردسرها و چالشهایی برای شرکت ما ایجاد شد.صریح تر بگویم که این چالشها، از جنس بحران بود ، حتی  بزرگ تر از بحرانهای که تا کنون آنها را تجربه کرده بودیم. شیوع بیماری کرونا بستر و زمینه ای را  فراهم کرد تا شرکت ما نیز مانند بسیاری از دیگر سازمان ها  و شرکتها، «دورکاری کارکنان» را در دستور کار قرار دهد. اما  در ابتدا  و با شروع دورکاری پرسنل،  با دغدغه هایی مواجه شدیم. مهم ترین این دغدغه ها، مربوط به چگونگی ایجاد ارتباطات کاری در دوران کرونا( ارتباطات کاری در داخل و خارج از شرکت) بود. یکی دیگر از چالش هایی  که در ابتدای شیوع کرونا با آن مواجه بودیم نگرانی های طبیعی پرسنل در قبال وضعیت غرطبیعی به وجود آمده و لزوم  حفظ سطح انگیزه کاری آنها بود.  البته این موضوع در سطح جامعه نیز بسیار وجود داشت.ما نیز  باید به دنبال برنامه ریزی جهت  حفظ روحیه کاری پرسنل بودیم.بستر سازی برای دوران دورکاری چالش دیگری بود که با آن مواجه بودیم چراکه ما در ایران کمتر مفهوم دورکاری را تجربه کردیه بودیم و شرکت ما نیز از این موضوع مستثنی نبود. همان گونه که اشاره شد، ما در یک زمان مشخص، با چندین چالش مواجه بودیم. ما باید از یک سو در کارکنان شرکت انگیزه ایجاد می کردیم و به صورت موازی، راندمان کاری آنها را علی رغم محدودیتهای ناشی از شیوع کرنا حفظ می کردیم. فراتراز آن، ما یک شرکت تولیدی هستیم و خروجی تولیدات ما کاملا برنامه ریزی شده است بنابراین در زمان شیوع بیماری کرونا و این بحران جهانی نیز باید تولیدمان مطابق با برنامه ریزی ها انجام می شد این درحالی بود که در کنار تمامی این موضوعات حفظ سلامت پرسنل و کارکنان بسیار مورد توجه ما بود. شرکت  داروسازی دکتر عبیدی طی یک سال گذشته در حوزه نیروی انسانی چه اقداماتی انجام داده است تا علاوه بر حفظ سلامت جسمی، پرسنل از سلامت روانی نیز برخوردار باشند تا دغدغه حفظ راندمان کاری نیز برطرف شود؟ با شیوع بیماری کرونا اولین اقدام ما در این شرکت، تشکیل کمیته بحران ، متشکل از مدیران و مدیران ارشد شرکت بود. در ابتدا این کمیته به صورت روزانه تشکیل می شد و با هماهنگی های لازم اکنون این کمیته به صورت هفتگی تشکیل می شود. در شرکت داروسازی دکتر عبیدی حدود هزار و 500 نیروی انسانی مشغول به فعالیت هستند که از این تعداد حدود 750 نفر در کارخانه مشغول به کار هستند. بنابراین در شرایط شیوع بیماری کرونا نیازمند برنامه ریزی های خاص بودیم زیرا  امکان دورکاری نیروی انسانی شاغل در خط تولید وجود نداشت در هر حال باتوجه به اینکه محصول و تولید این کارخانه «دارو» است ،باید فعالیت استمرار داشته باشد.کمیته بحران این شرکت دارای سه ضلع ایمنی، بهداشت و محیط زیست، منابع انسانی و ارتباط است .  در هریک از حوزه های سه گانه «ایمنی»،» بهداشت و محیط زیست»و « منابع انسانی و ارتباطات» چه تصمیمات مهمی جهت مدیریت وضعیت ناشی از شیوع ویروس کرونا اتخاذ شد؟ ما معتقدیم که  بخشی از موضوع مدیریت بحران با اطلاع رسانی صحیح و به موقع( به پرسنل و مخاطبان بیرونی )  قابل اجرا است.در این کمیته تصمیم گرفته شد که مولفه سلامت نیروی انسانی مورد توجه قرار گیرد و در این راستا نقش «پزشک طب کار در کارخانه و شرکت تقویت شد .به نحوی برنامه ریزی صورت گرفت که تمامی پرسنل بتوانند در هر زمانی با پزشکان در ارتباط باشند.همچنین اطلاعات لازم درخصوص بیماری کرونا و نحوه پیشگیری از آن به صورت روزانه و مستمر به پرسنل این شرکت از طریق ایمیل ها، بردها و اس ام اس اطلاع رسانی شد و این روند کماکان ادامه دارد. در راستای تقویت سلامت روان نیز فایل های صوتی حاوی صحبتهای کلیدی روانشناسات،  برای تمامی پرسنل ارسال می شود و همکاران ما می توانسنند درخواست مشاوره با روانشناس را داشته باشند . این خدمات به صورت تلفنی و مجازی ارائه می شود. همچنین پرسنل مبتلا به کوید-19 ،  مورد حمایت شرکت قرار گرفتند و در این راستا بسته های های بهداشتی برای آنها ارسال می شود .همچنین  انجام تست های پی سی آر نیز از ابتدا تاکنون برای پرسنل رایگان بوده است.  شیوع  کرونا، اکثر  فعالیت شرکتها  را به سمت فضای مجازی و فعالیتهای حضوری را به سوی  دورکاری کشانده است.  در شرکت داروسازی عبیدی چه اقداماتی برای اجرای صحیح و اصولی دورکاری انجام شده است؟ در اولین اقدام به موضوع آموزش و فرهنگسازی دورکاری توجه شده است.  سعی کرده ایم  به جای منتظر ماندن جهت پایان یافتن کرونا، آموزش های لازم برای چگونگی زندگی در دوران کرونا را مدنظر قرار دهیم. درحال حاضر نیز برنامه های آموزشی در قالب فیلم، بروشور و دوره های مجازی به مدیران و پرسنل مخصوصا پرسنل ستادی در خصوص نحوه صحیح دورکاری ارائه می شود.  هدف اصلی در این آموزش ها چیست؟ هدف اصلی این است که در کنار حفظ سلامت روحی و روانی پرسنل بتوانیم  راندمان کاری را حفظ کنیم. براساس بررسی های صورت گرفته قرار شد که نیروهای ستادی شرکت دورکاری کنند. بنابراین باید تجهیزات لازم مانند لپ تاپ و اینترنت در اختیار پرسنل قرار می گرفت که  البته توانستیم با خرید و یا اجاره لپ تاپ بخشی از نیازها را برطرف کنیم و بخشی از نیازها نیز از تجهیزات شخصی افراد تامین شد.  آیا می توان نسبت به مقوله دورکاری  در دوران شیوع کرونا، در کنار نگاه محتاطانه و تهدید محور، نگاهی فرصت محور نیز داشت؟ بله.به عنوان مثال با شروع دورکاری رویکرد و روش های مدیریتی شرکت ما  نیز تاحدودی تغییر کرد به طور مثال در گذشته اطلاع از حال پرسنل یک مزیت مدیریتی بود اما با بحران بیماری کرونا و افزایش دورکاری این امکان به الزام تبدیل شد.براساس دستورالعمل های تدوین شده برای دروان شیوع بیماری کرونا مدیران شرکت موظفند به صورت روزانه با پرسنل ارتباط مجازی داشته باشند و از حال آنها و خانواده هایشان مطلع شوند.همچنین در این دوران جلسات مدیران شرکت نیز به صورت مجازی برگزار و گروه مجازی مدیران شرکت نیز تشکیل شد. بر این باور هستم  که جنبه فرصت هایی که بیماری کرونا، دورکاری و بحران دارد کم نیست و باید از این فرصت ها استفاده کرد. در حوزه دورکاری تعادل میان کار و زندگی مورد توجه است .بنابراین با آموزش و اجرای دورکاری صحیح می توانیم راندمان کاری را افزایش دهیم .براساس تحقیقات صورت گرفته اگر دورکاری به صورت صحیح انجام شود رضایت شغلی افراد نیز افزایش می یابد چراکه در دورکاری به خروجی و نتیجه کار توجه می شود. من معتقدم در کشور ما هنوز به این نقطه نرسیدیم اما با آموزش صحیح و ایجاد زیرساخت های لازم می توانیم به مفهوم و مصداق  صحیح دورکاری دست یابیم.  در ابتدای شیوع بیماری کرونا چه اقداماتی در این شرکت صورت گرفت تا  غربالگری به درستی انجام شود ؟ پس از تعطیلات عید نوروز حدود 250 نفر از پرسنل طی یک روز باید در محیط کار حاضر می شدند که حضور این تعداد پرنسل بسیار پرریسک بود که علاوه بر انجام آزمایش پی سی آر به صورت رایگان ،پرسنل باید پرسشنامه هایی را نیز درخصوص وضعیت جسمانی خود تکمیل می کردند. نکته دیگر اینکه اجرای پروتکل ها، استفاده از ماسک و اطلاع رسانی در صورت ابتلا فرد و خانواده در این شرکت الزامی است و اگر فردی این موارد را رعایت نکند حتی ممکن است بدون تشریفات کمیته انضباطی منابع انسانی فرد تا مرز اخراج نیز خواهد رفت. تاکنون گزارشی از اخراج نداشتیم اما در مواردی توبیخ انجام شده است.  آیا با توجه به شیوع  کرونا و شرایط خاصی که در آن قرار داریم،  شرکت داروسازی دکتر عبیدی  در این دوران جذب نیرو نیز داشته است؟ باتوجه به اینکه به صورت میانگین حدود 20 تا 30 نفر از پرسنل عملیاتی شرکت به دلیل بیماری کرونا، بیماری اعضای خانواده و یا وجود بیماری زمینه ای نمی توانند در محل خدمت خود حاضر شوند ، در این بخش جذب نیرو داشته ایم تا بتوانیم براساس برنامه ریزی های صورت گرفته تولید را پیش ببریم.  به جذب نیروی انسانی در بخش عملیاتی یا بخش تولیدی اشاره فرمودید برای اجرای مصاحبه های جذب نیرو باتوجه به شیوع بیماری کرونا از فضای مجازی نیز استفاده کرده اید؟ بله. در شرایط فعلی رویکرد این شرکت در انجام مصاحبه ها استفاده از فضای مجازی بوده است و حدود 80 درصد مصاحبه ها به صورت تلفنی و آنلاین انجام شده است.معتقدیم که استفاده از  تکنولوژی از ملزومات دورکاری بشمار می رود. بنابراین در جذب نیروهای جدید همواره این موضوع مدنظرمان است که نیروهای جدید شرکت دارای قابلیت استفاده از فناوری باشند.  یکی از چالش های دورکاری کم رنگ شدن ارتباط چهره به چهره کارکنان است. آیا شرکت دارو سازی دکتر عبیدی برای رفع این مشکل اقدامی صورت داده است؟ در  روند دوره کاری ارتباط چهره به چهره کارکنان کاهش می یابد که ما برای رفع این مشکل جلسات مجازی دورهمی برگزار می کنیم که این جلسات جنبه سرگرمی و اطلاع از احوال کارکنان دارد.  آیا  به نظر شما می توان در دوران بحرانی، برنامه ریزی های بلندمدتی را معطوف به اهداف شرکتها صورت داد؟ سبک و سیاق  مدیریت در زمان بحران بسیار متفاوت است و نمی توان در شرایط بحران از ابزارها و نگاههای زمانبر و بلند مدت استفاده کرد. بنابراین برنامه ریزی ها و چشم اندازها باید در قالب «مدیریت بحران» مورد تحلیل و تفسیر قرار گیرد.  استفاده از ظرفیت  فضای مجازی تا چه میزان می تواند در کاهش هزینه های شرکت ها نقش داشته باشد؟ برگزاری یک جلسه  به صورت حضوری، مستلزم صرف هزینه های زیادی از جمله تهیه بلیط، اسکان و ….می باشد. درحالی که اکنون با گسترش جلسات در فضای مجازی بسیاری از این هزینه ها کاهش یافته است. اتفاقا در آینده نیز حتی پس از مهار کرونا،  می توانیم با برگزاری بسیاری از جلسات در کل کشور به صورت مجازی، نقش مهمی در کاهش هزینه ها و حتی مواجهه با بحرانهایی مانند آلودگی هوا ایفا کنیم. جلسات و رفت و آمدها موجب افزایش آلودگی هوا می شود.معتقدم این موضوع منجر به چابک سازمانها نیز خواهد شد.span class=”fontstyle0″
فهرست

لطفا موارد زیر ر ا تکمیل فرمایید.