پاتریک لنچیونی کتابی درباره کار تیمی داره که عنوان این نوشتهام رو از اون وام گرفتهام. در این کتاب به مواردی که باعث میشن یک کار تیمی خوب انجام نشه اشاره کرده. سالها پیش که این کتاب رو مطالعه میکردم به هر موردی که میرسیدم سعی می کردم در ذهنم براش مصداقهای واقعی پیدا کنم. اون زمان چون تجربه کاریم کمتر بود و الگوهای تکرار شونده کمتری رو دیده بودم، خیلی نتونستم مثالهای واقعی براش پیدا کنم و موارد کتاب در حد یک سری سرفصل در ذهنم موند.
بعدها با بیشتر شدن تجربه کاریم خیلی از اون موارد رو به یاد میآوردم اما چون خودم همیشه جزئی از اون کار تیمی بودم فکر میکردم شاید جزئی از ماجرا بودن، باعث میشه نتونم دلایل شکست یک کار تیمی رو همه جانبه ببینم.
در کانونهای ارزیابی قسمتی به نام کار تیمی وجود داره. یک مساله طرح میشه و افراد باید درقالب یک تیم براش راهکار بدن و روی تصمیم و اجراش به تفاهم برسن. برای من، به عنوان یک ارزیاب، تمرین خیلی خوبیه که بیرون گود و در حالتی که ذی نفع ماجرا نیستم، وجود یا عدم وجود اون پنج عامل رو که موجب یک کار تیمی خوب میشه، بررسی کنم.
بدون اینکه داستان تاریخچه روابط افراد داخل تیم رو بدونم اما به عینه میبینم اگر در طول مدت زمان اون کار تیمی، با اعتماد به همدیگه پیش برن و تک روی نکنند و دنبال اثبات برتری خودشون نباشند، چقدر باعث انسجام کار خواهند شد یا اگر از تعارضات و درگیری نترسند و مواردی که باهاش مخالفند یا بیشتر موافقند رو محکم مطرح کنند چقدر به پویایی تیم کمک میکنند. وقتی متعهد باشند که حضورشون در جلسه به معنی ایجاد همافزایی هست، موجب بهتر شدن کیفیت کار خواهند شد. اینکه اگر عضو تیم هستند، باید مشارکت کنند و مسئولیت پذیر باشند و بخشی از کار رو پیش ببرند و بابتش پاسخگو باشند، باعث میشه کار منسجمتری ارائه کنند. در نهایت اینکه باور داشته باشند زمانی به کاری که انجام دادند میشه گفت کار تیمی که نتیجه و دستاوردی برای ارائه داشته باشند.
فقدان هر کدام از موارد بیان شده در کتاب لنچونی، آنچنان ضربهای به کار تیمی خواهد زد که در کسوت ارزیاب، وقتی یکی از این مشخصهها را در زمان چهل و پنج دقیقه ای کار تیمی نمیبینم حس میکنم کار تیمی نبوده و تنها تلاشهای بیهوده و تک رویهایی مذبوحانه ای بوده که در یک جمع اتفاق افتاده! ارزیاب کانون ارزیابی بودن، فرصتی است برای اینکه به جای خودت روی آن صندلیها دیگری را ببینی و بتوانی بدون تعصب و بی بهانه «کار درست کدام است؟» را ارزیابی کنی.
با توجه به مدیریت این کانون ارزیابی که اخیرا برگزار شد، می توانید تحلیلی از دید یک متخصص منابع انسانی نسبت به این اتفاق ارائه دهید؟
بازار سرمایه اگرچه در بسیاری از موضوعات پیشرو بوده اما تا کنون اقدامات کمی در حوزه سنجش و ارزیابی انجام داده است. این خدمتی که به تازگی توسط بورس تلنت و مرکز مالی شروع شده می تواند تحول بزرگی در حوزه منابع انسانی در بازارهای مالی محسوب شود. این اتفاق در روندهای مدیریتی و حتی اداری، تحولی بزرگ به وجود خواهد آورد.
از نظر شما شایسته گزینی در این بازار چه تاثیری در افق بازار سرمایه خواهد داشت؟
با عنایت به سمینار جایگاه سرمغایه انسانی در افق پیشروی بازار سرمایه که بهصورت تخصصی به موضوع جایگاه سرمایه انسانی در بازار سرمایه پرداخت، مدیران ارشد و سخنرانان این سمینار همگی به این مطلب تاکید داشتند که جایگاه سرمایه انسانی در بازار سرمایه، جایگاهی ویژه است و با سایر صنایع تفاوت دارد.
در سایر صنایع نقش منابع انسانی نقش محدودتری است است و تکنولوژی، منابع و تجهیزات نقش بیشتری دارند اما در بازار سرمایه که یک بازار تخصص محور است، نقش انسان در تحلیل، طراحی، برنامهریزی و در موارد مختلفی مثل مبادله گری نقش بی بدیلی است جایگاه سرممایه انسانی را قوت میبخشد.
از طرف دیگر کسانی که میخواهند در بازارهای مالی کار کنند ، افرادی با مهارتی هستند. پس اگر مفهوم شایسته سالاری در این بازارها جاری شود باعث میشود تا افراد با مهارت در این بازار بمانند و همچنین افراد با مهارتهای بالاتر وارد ین بازار شوند. جذب افراد با مهارت و ماندن آنها در سازمانها و شرکت ها باعث تقویت برند کارفرمایی آنها نیز میشود.
یکی از مشکلاتی که شرکتهای بازار سرمایه دارند این است که نمیتوانند افراد موفق را به جذب سازمان کرده افرداد توانمندی که دارند را نیز در سازمان حفظ کنند. با شایسته گزینی میتوان این مشکل را حل کرد و از این طریق افراد با استعداد بیشتری میتوانند وارد این حوزه شوند. اگر ازین پس ارتقا بر اساس شایستگی وجود داشته باشد، افراد با استعداد جای خود را مییابند و جذب میشوند و ماندگار خواهند شد.
مرکز مالی ایران بازوی آموزشی بازار سرمایه است و مورد اعتماد سازمان ها می باشد چراکه در طی سالیان خدمات آموزشی ارزشمندی ارائه کردهاست. این مرکز مالی علاوه بر کلاسهای آموزشی خود، خدمت دیگری را به نام بورس تلنت راه ندازی کرده است. بورس تلنت در بحث کانون های ارزیابی و توسعه فردی و … در بازار های سرمایه فعالیت دارد. این نهاد برای تقویت بنیه علمی خود در این زمینه با موسسه رسا تفاهمنامه همکاری امضا کرد تا بتوانند با همکاری یکدیگر، پروژه های محوله را پیش ببرند.
پس از تجربه برگزاری کانون ارزیابی برای بیش از ۲۵۰ نفر از داوطلبان عضویت در هیات مدیرههای بانکها و بیمه ها، روز پنجشنبه به تاریخ ۱۲ خردادماه ۱۴۰۱ اولین کانون ارزیابی مدیران سازمان بورس و اوراق بهادار مطابق با تفاهم با مرکز مالی ایران انجام شد.
طی این کانون ارزیابی، داوطلبان با تمرینات مختلف و در شایستگیهای شغلی مورد نظر سنجیده شدند. با استفاده از نتایج و تحلیل آنها متناسبترین افراد برای مشاغل مورد نظر برسر کار قرار خواهند گرفت.
جلسه سومی هستش که به عنوان کارآموز ارزیاب در کانون های ارزیابی رسا حضور دارم؛
اغراق نیست اگر بگم، هر بار وقتی قسمتهای مختلف فرآیند که شامل کارگروهی، تمرین تحلیل، شبیه سازی موقعیت ها و … هست رو می بینم و در فرآیند ثبت بازخورد برای افراد مشارکت می کنم، به این نکته فکر می کنم که چه خوب میشد اگر همه ما در سالهای مختلف زندگی شخصی و شغلی مون از چنین فرصتی برخوردار بودیم.
فرصت دیدن خودمون از نگاه دیگران، دیگرانی که نه پیشینهای با ما داشتند و دارند که روی ارزیابی اون لحظهشون از ما تاثیر بذاره و نه قراره درباره شخصیت ما بازخورد و نظر بدن که فکر کنیم مورد تهدید قرار گرفتیم، بلکه فقط قراره برشی کوتاه از تعاملات ما با دیگران رو ببینند، به مهارت حل مساله مون توجه کنند و ما رو در شرایط یک موقعیت ساختگی اما واقعی ببینند و بازخورد بدهند که ما در اون برشها چگونه عمل کردیم، چگونه گفتیم و شنیدیم و …و از اونجایی که این بازخوردها کاملا منطبق بر اظهارات و عملکرد اون لحظه مون هستش،این امکان رو بر ارزیاب میبنده تا نظرات شخصیش رو در فرآیند وارد کنه.
در کانونهای ارزیابی رسا، ما به عنوان ارزیاب حتی از اسم افراد شرکت کننده مطلع نیستیم و با شماره اونهارو میشناسیم و این تا حد امکان راه رو بر امکان خطای مشابهت می بنده.
ما سمت و جایگاه افراد رو نمیبینیم، پیشینه ای ازشون نداریم تا مبنای قضاوت ما بشه، فقط و فقط روی اونچه در اون برش زمانی از خودشون بروز میدن یادداشت هامون رو می نویسیم.
برای خودم به شخصه خیلی جذابه که فرصتی داشته باشم برای دیدن خودم از نگاه دیگران چون تا حد زیادی بهانههای درونیم برای نپذیرفتن بازخوردها کمتر میشه، چون ارزیاب اصلا من رو نمیشناسه و فقط خودم و ابراز خودم هست که اون برداشت ها رو در ارزیاب ایجاد کرده و اگر همه ما سالی یا چند سالی یک بار چنین بازخوردهای جامع و مانعی رو دریافت کرده بودیم، احتمالا خیلی بیشتر در زندگی شخصی و شغلیمون آگاهانهتر و متناسبتر قدم برمیداشتیم.
در دو مطالعه، ملچرز و همکاران دریافتند که با افزایش تعداد متقاضیانی که به طور همزمان ارزیابی میکنند، دقت رتبهبندی ارزیابهاکاهش مییابد. درحالیکه به نظر میرسد این اطلاعات «بدیهی» باشد. تحقیقات فراتحلیلی (ووئهر و آرتور، 2003) نشان داده است: کانونهای ارزیابی که نسبت متقاضی به ارزیاب بالاتری دارند. (یعنی ارزیابهای کمتر، متقاضیان بیشتری را ارزیابی میکنند)، نسبت به کانونهای ارزیابی با نسبت متقاضی به ارزیاب پایینتر، معمولاً اعتبار بیشتری دارند. بااینحال، همانطور که ملچرز و همکاران اشاره میکنند، در اینجا مسئله نسبت متقاضی به ارزیاب نیست. بلکه این است که برای کاهش دقت نمرهدهی، هر ارزیاب باید چه تعداد متقاضی را همزمان مشاهده و ارزیابی کند.
[us_image image=”11927″ size=”us_400_600″]
ملچرز و همکاران برای تعداد ایدهآل متقاضیانی که باید در تمرین مرکز ارزیابی بهصورت همزمان ارزیابی شوند، توصیههای خاصی ارائه ندادهاند؛ اما همانطور که آنها متذکر میشوند، ارزیابان باتجربه ممکن است بتوانند دو یا سه داوطلب را از لحاظ چندین توانمندی به طور همزمان ارزیابی کنند، درحالیکه ارزیابان کمتجربه ممکن است چنین توانایی نداشته باشند. نکته کلیدی در اینجا این است که طراحان کانونهای ارزیابی و استخدام باید توجه داشته باشند که میزان کار بیش از حد، ممکن است بر میزان دقت نمرهدهی تأثیر منفی بگذارد؛ بنابراین، در صورت امکان، تعداد متقاضیانی که برای مشاهده و ارزیابی همزمان برای یک ارزیاب تعیین میشوند، باید محدود شود.
اکنون ممکن است فکر کنید «خیلی هم عالی، اما ارزیابان بیشتر به معنی هزینه بیشتر است!» و درست فکر میکنید. اما در نهایت، هزینههای اولیه مربوط به کاهش میزان کار ارزیاب در طول تمرینات گروهی، بهاحتمال زیاد بسیار کمتر از هزینههای بالقوه استخدام یا ارتقای متقاضیان «اشتباه» است.
کانون ارزیابی (یا روز ارزیابی) مجموعهای از وظایف و فعالیتهایی است که میزان تناسب فرد با شغل را آزمایش میکند. در این حالت برخلاف مصاحبههای حضوری سنتی شانس این را دارید که مهارتهای بیشتری از خود را نشان دهید. از یک بعد از ظهر گرفته تا دو روز و یک شب اقامت، کانونهای ارزیابی ترتیب میزبانی شما را میدهند که معمولا کارفرما آن را هماهنگ میکند. معمولاً شش تا هشت متقاضی دیگر هم همراه شما هستند اما مهم این است که روی عملکرد خود متمرکز باشید. کانونهای ارزیابی غالباً آخرین مرحله از فرآیند انتخاب کارمندان فارغالتحصیل هستند.
[us_image image=”11918″ size=”us_400_600″]
دستورالعمل کانون ارزیابی
روز ارزیابی را میتوان در هر جایی، از دفاتر کارفرما گرفته تا هتل یا مرکز آموزشی برگزار کرد. کانون ارزیابی هم بهصورت جداگانه و هم بهصورت تیمی روی تمارین متنوعی کار خواهید کرد، از جمله:
کارفرمایان نه تنها شایستگیهای شغلی شما را ارزیابی میکنند بلکه هدف دیگرشان نیز این است تا اطمینان یابند که شما برای شرکت مناسب هستید. بررسی دقیقی که کانونهای ارزیابی در طی این بازهی طولانی انجام میدهند، میشود چالش برانگیز هم باشند، با این وجود، آنها این فرصت را برایتان فراهم میکنند تا عملکرد ضعیف در یک کار را با برتری یافتن در کار دیگر جبران کنید.
مهارتهای اصلی که کارفرمایان به دنبال آن هستند عبارتند از:
تطبیقپذیری
تفکر تحلیلی
آگاهی تجاری
معاشرت
خلاقیت
تصمیمگیری
رهبری
مذاکره
سازماندهی
اقناع
برنامهریزی
کار تیمی
مدیریت زمان
ارزیابان، که معمولاً متشکل از مشاوران منابع انسانی و مدیران بخش هستند، اقدامات شما را در قالب چارچوبهای شایستگی ارزیابی میکنند. پیش از آن که تصمیم بگیرند که شما را استخدام کنند یا نه راجع به تمام جنبههای عملکردتان بحث میکنند. شاید همه، چندین یا یکی از متقاضیان بتوانند موفق شوند، شاید هم هیچ یک.
شاید همانجا بفهمید که آیا شغل خود را پیدا کردهاید یا شاید هم چند روزی طول بکشید، به هر حال وقتی کارفرما احتمال دهد که آمادهی شنیدن نتایج هستید آن را به اطلاعتان خواهد رساند. اگر موفق نشدید، حتماً بازخورد بخواهید تا برای روز ارزیابی بعدی بدانید باید روی چه چیزهایی کار کنید و آنها را در خود تقویت کنید.
مصاحبه کانون ارزیابی
همانطور که مصاحبههای استخدام حائز اهمیت هستند، آمادگی برای کانون ارزیابی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. مهم است که:
اگر مطلبی مبهم و نامشخص بود با تیم جذب فارغ التحصیلان سازمان تماس بگیرید.
روی هر موردی که از شما خواسته شده است وقت بگذارید تا آن را تمرین و کامل کنید.
توضیحی که دربارهی کار داده شده و هر مورد دیگری که شرکت برایتان ارسال کرده است را مرور کنید تا متوجه مهارتها، علایق و تجربیات مدنظر کارفرما شوید.
تمرینهای بالقوه را با یک دوست یا یکی از اعضای خانواده تمرین کنید.
وب سایت سازمان، پروفایلهای رسانههای اجتماعی و ادبیات اصلی (به عنوان مثال طرح تجاری، گزارشهای مالی و استراتژیهای مسئولیت اجتماعی شرکت) را بخوانید، تا آماده باشید که نظرات و ایدههای خود را در میان بگذارید.
راجع به اولین مصاحبه خود تأمل کنید، از شرکت بازخورد بخواهید، عملکرد خود را بررسی کنید و هر گونه پرسش یا موقعیتی را که برایتان چالشبرانگیز بود یادداشت کنید.
از اخبار، روندها، رقبا، تاریخچه و فرصتهای سازمان و بخش شغلی آن مطلع باشید.
رزومه و فرم درخواست خود را مرور کنید.
برای کسب راهنمایی بیشتر به بخش خدمات اشتغال دانشگاه خود مراجعه کنید زیرا افراد زیادی هستند که تجربیات عملی دارند، به صورت فردی شما را راهنمایی میکنند و با برگزاری مصاحبهای شبیهسازی شده از مصاحبههای کانون ارزیابی میزبان شما
هستند.
شب قبل لباس خود را انتخاب کنید و به قدر کافی بخوابید. سفر خود را جوری تنظیم کنید که حداقل ده دقیقه زودتر برسید. اگر توانستید، انجام «آزمون آزمایشی» نیز از اضطراب شما کم میکند. در روز مصاحبه، یک صبحانه خوب و سالم بخورید و از مصرف زیاد کافئین خودداری کنید.
روی هیچ اشتباهی متوقف نشوید، درعوض حواس خود را جمع کنید تا کار بعدی را خوب انجام دهید.
اطمینان یابید که ارزیابان میتوانند نظارهگر روش کار شما باشند.
نگران متقاضیان دیگر نباشید و در عوض بر روی پیشبرد مهارتهای اصلی خود تمرکز کنید. برای دریافت تستهای آزمایشی رایگان به تستهای روان سنجی مراجعه کنید، یا راجع به آماده سازی و پاسخدهی به برخی از رایج ترین پرسشهای مصاحبه مشاوره بگیرید.
دیگران را به بحثهای گروهی بکشید.
مطمئن شوید وقتی که خلاصه را مطالعه میکنید، ملزومات هر کار را درک میکنید و همین که چالش کلی را فهمیدید، این مورد را باز مرور کنید.
حتی در زمان وعدههای غذایی «غیررسمی» به بحث و گفتگو بپردازید. اگر شروع کلام برایتان دشوار است مثلاً از سایر متقاضیان دربارهی دانشگاه سوال بپرسید.
با هرکسی که ملاقات میکنید رفتاری دوستانه و مودبانه داشته باشید؛ یادتان باشد که مدام دارند شما را ارزیابی میکنند.
آرام باشید و بگذارید شخصیت شما بدرخشد زیرا ارزیابان نسبت به فردیت توجه دارند.